Wednesday, August 26, 2020

CLIL (Content & Language Integrated Learning)

 Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος 2018-1-EL01-KA101-046783 με τίτλο "Αξιοποιώντας διαφορετικές πρακτικές για ποιοτική εκπαίδευση μέσα από την ευρωπαϊκή εμπειρία" , η καθηγήτρια Νεκταρία Λιγκουνάκη συμμετείχε κατά το διάστημα 24/06/2019 ως 28/06/2019 σε επιμορφωτικό πρόγραμμα  στη Μάλτα με τίτλο «CLIL (Content & Language Integrated Learning)» του οργανισμού ETI.

Όπως αναφέρει ο David Marsh, δημιουργός της μεθόδου, πρόκειται για μια προσέγγιση  που, ενσωματώνοντας  τις  αρχές  του  task‐based  learning, προσφέρει  ένα  πλαίσιο,  όπου  οι  μαθητές  μαθαίνουν  ένα  αντικείμενο  χρησιμοποιώντας  μια  ξένη  γλώσσα  και  αντιστρόφως, έχει δηλαδή διπλό εστιακό κέντρο, καθώς επιδιώκει την ταυτόχρονη ανάπτυξη γλωσσικών ικανοτήτων και κατάκτηση περιεχομένου. 

Το σεμινάριο εισήγαγε τους συμμετέχοντες (καθηγητές από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και ποικίλα εκπαιδευτικά υπόβαθρα) στις αρχές του CLIL και ανέλυσε όλες τις παραμέτρους της προσέγγισης, τις διδακτικές τεχνικές και παρουσίασε πρακτικούς τρόπους ενσωμάτωσης της στο περιβάλλον και τις ανάγκες της τάξης. 

Η διάρθρωση του σεμιναρίου είχε ως εξής: Καθημερινό ημερολόγιο με συζήτηση για το πως θα διαρθρωθεί η κάθε μέρα, ποιοι είναι οι στόχοι της ημέρας και τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ενημερωθήκαμε από την 1η μέρα ότι θα χρειαστεί κατά την προτελευταία μέρα να παρουσιάσουμε σε ομάδες μάθημα βασισμένο στις αρχές της εκπαιδευτικής προσέγγισης CLIL και ότι κάθε μέρα θα είχαμε το χρόνο να εφαρμόσουμε τις θεωρητικές γνώσεις που αποκομίζαμε στο σχέδιο μας και φυσικά με την καθοδήγηση της εκπαιδεύτριας να το προσαρμόζουμε, αν χρειαζόταν. Αυτό λειτούργησε σαν 'σκαλωσιά', ώστε να χτίσουμε βήμα βήμα τις γνώσεις μας πάνω στην μεθοδολογία CLIL. Μας δόθηκε πλούσιο υλικό με το θεωρητικό υπόβαθρο, καθώς επίσης και δραστηριότητες για πρακτική εξάσκηση. Προς το τέλος του προγράμματος ο κάθε συμμετέχοντας παρουσίασε κάποιες πρώτες σκέψεις για το πως θα μπορούσε να εφαρμόσει την μέθοδο στην δική του εκπαιδευτική πραγματικότητα και αυτό έθεσε τους προβληματισμούς και έδωσε τροφή για σκέψη. Ως follow up, δημιουργήθηκε από την καθηγήτρια power point για παρουσίαση στο σύλλογο.

Το ενδιαφέρον για την συγκεκριμένη προσέγγιση διδασκαλίας της ξένης γλώσσας προέκυψε από το πλήθος ερευνών που αναφέρουν ως δυνητικά οφέλη του CLIL, εκτός από τη  βελτίωση  γλωσσικών  δεξιοτήτων  και  προφορικών επικοινωνιακών δεξιοτήτων, την οικοδόμηση  της  διαπολιτισμικής  γνώσης  και  κατανόησης, τη βελτίωση στη  γενική  επικοινωνιακή  ικανότητα,  τις  προσληπτικές  δεξιότητες,  την  ευχέρεια στη  μορφολογία,  το  λεξιλόγιο,  τη  δημιουργικότητα,  την ευελιξία, την  ενθάρρυνση, κλπ., ουσιώδεις δεξιότητες ενός ενεργού μαθητή και πολίτη του 21ου αιώνα. Η ίδια η πρόκληση εφαρμογής μιας τέτοιας μεθοδολογίας και διδακτικής θα ήταν ενδιαφέρουσα εμπειρία και για την εκπαιδευτικό.

pdf που παρουσιάζει την προσέγγιση CLIL καθώς και κάποιες στιγμές απ το σεμινάριο
παρουσίαση της προσέγγισης CLIL στους συναδέλφους
παρουσίαση της προσέγγισης CLIL στους συναδέλφους



Monday, August 10, 2020

Teaching Cinema in the Classroom and Beyond

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος 2018-1-EL01-KA101-046783 με τίτλο "Αξιοποιώντας διαφορετικές πρακτικές για ποιοτική εκπαίδευση μέσα από την ευρωπαϊκή εμπειρία" η  Αργυρώ Σκουντριδάκη ΠΕ07, καθηγήτρια του 3ου Γυμνασίου Χανίων, παρακολούθησε το 7ήμερο πρόγραμμα “Teaching Cinema in the Classroom and Beyond” του εκπαιδευτικού οργανισμού European Exchange στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας από  05/10/2018 – 11/10/2018

Στο πρόγραμμα αυτό έλαβαν μέρος εκπαιδευτικοί από τρεις Ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Βουλγαρία, Ελλάδα) με διοργανωτή τον Axel Wiczorke. Κεντρικό ερώτημα του προγράμματος ήταν  “Γιατί θα πρέπει να γυρίζουμε ταινίες με παιδιά και εφήβους;” Η εκπαίδευση με ταινίες στο σχολείο  εκτός  από τον ψυχαγωγικό της χαρακτήρα, βοηθάει στην εκμάθηση ξένων γλωσσών, στην κατανόηση του προφορικού και την παραγωγή του  γραπτού λόγου, στην ανάλυση εικόνων και νοημάτων συνδέοντας τη θεωρία με την πράξη (“Learning by doing”). Η θεωρία του προγράμματος βασίζεται στον Alain Bergala  (Kino als Kunst/ The Cinema Hypothesis) 

Ένα ρητό των Ινδιάνων της Αμερικής λέει:

             "Πες μου ένα γεγονός και θα το μάθω, 

   πες μου μια αλήθεια και θα την πιστέψω,

                             αλλά αν μου πεις μια ιστορία

   θα ζήσει για πάντα στην καρδιά μου".

        Τα επιμορφωτικά μαθήματα πραγματοποιήθηκαν σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο διδασκαλίας που περιλάμβανε χώρο φύλαξης του υλικού εξοπλισμού (απαραίτητες συσκευές, ψηφιακά μέσα κ.α.) και εργαστήριο για τη δημιουργία ταινιών. Η κάθε ημέρα του προγράμματος περιείχε διαφορετικά θέματα και γνώσεις, απαραίτητες για την παιδαγωγική αξιοποίηση της κινηματογραφικής εμπειρίας και πρακτικής: 

  • H θέση του πομπού και του δέκτη

  • H δημιουργία κατάλληλων σεναρίων και τα θέματα τα οποία μπορεί να πραγματεύονται

  • Oι παιδαγωγικοί στόχοι ενός τέτοιου project  στο σχολείο και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, 

  • Πώς ένα κείμενο μεταμορφώνεται σε δράση, πώς ένα σενάριο γίνεται ταινία (“ δρώντων καὶ οὐ δι’ ἀπαγγελίας”)

  • Οι απαιτούμενες τεχνικές γνώσεις: εξοπλισμός (κάμερες, μικρόφωνα κ.τ.λ.), ηχογράφηση, εικονοληψία, φωτισμός κ.α.

  • Βασικές αρχές και “μυστικά” της σκηνοθεσίας

  • Η  σημασία της σωστής προετοιμασίας

  • Ιδέες για διάφορες εφαρμογές στο σχολείο:Project  λιγότερο ή περισσότερο φιλόδοξα

Οι τρεις καθηγητές είχαν επίσης την ευκαιρία να παρακολουθήσουν  προβολές από ανάλογα προγράμματα που είχαν ήδη εκπονηθεί σε σχολεία της Πορτογαλίας, καθώς και εργασίες συναδέλφων από προηγούμενα επιμορφωτικά προγράμματα ERASMUS KA1+.

        Ασφαλώς σημαντική θέση στον προβληματισμό του διδάσκοντος και των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών είχε η κατάσταση στην οποία μπορεί να βρίσκεται το κάθε σχολείο και οι δυνατότητες που έχει με βάση τις υποδομές του και την κρατική ή άλλη υποστήριξη που μπορεί να απολαμβάνει, ανάλογα με τη χώρα στην οποία ανήκει. Έτσι, στο σκεπτικό της επιμόρφωσης κυριαρχούσε η ιδέα ότι οι εκπαιδευτικοί έπρεπε να αποκομίσουν γνώσεις και εφόδια ώστε να επιτύχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για το κάθε σχολείο, δηλαδή το πιο εφικτό. 

        Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί είχαν από τη δεύτερη μέρα κιόλας την ευκαιρία να βγουν στους δρόμους της Λισαβόνας και να κάνουν ασκήσεις με τη φωτογραφική τους μηχανή και τα τρίποδα, καταγράφοντας μοναδικές στιγμές από την καθημερινότητα των ανθρώπων αυτής της μαγευτικής πόλης.

   Επιπλέον η ομάδα επισκέφτηκε στο πλαίσιο της πρακτικής άσκησης αξιοθέατα όπως είναι ο Πύργος Μπελέμ, η Μονή Αγίου Ιερώνυμου, η Πλατεία Κομέρσιο, το Μνημείο των Ανακαλύψεων, το Ενυδρείο Λισαβόνας, η Γέφυρα της 25ης Απριλίου, η Γέφυρα Βάσκο ντα Γκάμα,  όπου πραγματοποιήθηκαν λήψεις.

          Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με ένα ομαδικό Project  αφιερώματος στον Πορτογάλο  ποιητή και συγγραφέα  Φερνάντο Πεσόα. 

https://www.youtube.com/watch?v=BZ7lbr85DmM

Η κ. Αργυρώ Σκουντριδάκη, μετά την επιστροφή της, συγκεκριμένα τον Νοέμβριο 2018, σε συνάντηση με τον σύλλογο διδασκόντων που πραγματοποιήθηκε στο χώρο του εργαστηρίου της Πληροφορικής του 3ου Γυμνασίου,  ενημέρωσε τους συναδέλφους για το περιεχόμενο του προγράμματος, προβάλλοντας παράλληλα οπτικοακουστικό υλικό.

https://mail.google.com/mail/u/0/?tab=rm&ogbl#inbox/FMfcgxwJXLcWNttTCfjLtWjdpHMSXMxJ?projector=1

Στο τέλος της συνάντησης προβλήθηκε το ομαδικό Project που δημιούργησαν στη Λισαβόνα από κοινού οι τρεις συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί. Ακολούθησε ενδιαφέρουσα  συζήτηση μεταξύ των καθηγητών του 3ου Γυμνασίου και ανταλλαγή απόψεων και προτάσεων σχετικά με την αξιοποίηση των γνώσεων που προσφέρει μια τέτοια επιμόρφωση.

 Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων σχολικών ετών, η κυρία Σκουντριδάκη πραγματοποίησε με ομάδες μαθητών διάφορες ενδιαφέρουσες δραστηριότητες προς την κατεύθυνση της απόκτησης των απαραίτητων γνώσεων και δεξιοτήτων και της κινηματογραφικής δημιουργίας.

Σε ώρες εκτός του σχολικού προγράμματος, οργανώθηκαν κινηματογραφικές προβολές για τους μαθητές της Β΄ Γυμνασίου, που περιλάμβαναν ταινίες ιστορικού και κοινωνικού περιεχομένου, καθώς και ταινίες που έχουν δημιουργήσει μαθητές από άλλα σχολεία.



Δημιουργήθηκε μικρή  κινηματογραφική ομάδα μαθητών της Γ΄ Γυμνασίου,οι οποίοι προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα Flipbook/Flipstory με θέμα της επιλογής τους. Ακολουθεί δείγμα της εργασίας αυτής.

https://drive.google.com/file/d/1PTn5jkLM98OKjSJ8nFR38x0ugrxBoxgC/view?ts=5f2987f5

Μια άλλη κινηματογραφική ομάδα από μαθητές της Β΄ Γυμνασίου εξασκήθηκε στην εικονοληψία παίρνοντας πλάνα από τον χώρο του σχολείου.

https://drive.google.com/file/d/1uxYGjp_Y_TUZeJV8_3tcfG_RGy7JgJYC/view?usp=sharing

Οργανώθηκε εργαστήριο δημιουργίας σεναρίων, στο οποίο συμμετείχε ομάδα μαθητών της Γ΄ Γυμνασίου. Καρπός της εργασίας αυτής ήταν διάφορα σενάρια με θέματα που επέλεξαν οι ίδιοι οι μαθητές με βάση τα ενδιαφέροντα και τις ανησυχίες τους.

https://drive.google.com/file/d/1qYybsCeK5RDgOwXqjIChFO-odjGnqpWJ/view

Η κυρία Σκουντριδάκη, από την εμπειρία της συνεργασίας της με τους μαθητές, διαπίστωσε ότι η ανταπόκρισή τους στην “κινηματογραφική πρόκληση” ήταν ιδιαίτερα θετική, και ότι τέτοιου είδους δραστηριότητες είναι πολύ ωφέλιμες και εποικοδομητικές ως προς την αισθητική καλλιέργεια και τη γενικότερη πνευματική συγκρότηση των εφήβων, καθώς και ως προς την κοινωνικοποίηση και την απόκτηση ατομικών και κοινωνικών αρετών, όπως είναι η υπομονή, η μεθοδικότητα, η συνεργασία, η ουσιαστική επικοινωνία. Δυστυχώς η υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες αυτών των τόσο αξιόλογων δράσεων, ούτε επίσης το πρόγραμμα σπουδών τις υποστηρίζει όσο θα έπρεπε, ενώ ταυτόχρονα οι ρυθμοί της καθημερινότητας των μαθητών δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αυτές. Με τόσες αντικειμενικές δυσκολίες, χρειάζεται τεράστια προσπάθεια για να επιτευχθεί ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα, που οφείλεται συνήθως στο μεράκι, στον ενθουσιασμό, στη δημιουργική “ορμή” καθηγητών και παιδιών. Ευχής έργο θα είναι να δοθεί στο ελληνικό σχολείο αυτή η πολύτιμη δυνατότητα, που μόνο όφελος μπορεί να προσφέρει.